بودجه بندی: بزرگترین و مهمترین دغدغه مدیران ارشد یک سازمان کنترل منابع و مصارف ( درآمدها و هزینه های) آن سازمان است.
مدیریت عبارت است از برنامه ریزی ، سازماندهی ، هماهنگی ، رهبری ، کنترل بودجه ، و برنامه مالی سازمان
بودجه ریزی عملياتي سیستمی است شامل برنامه ریزی ، بودجه بندی و ارزیابی عملکرد که بر رابطه بین بودجه تخصیص داده شده و نتایج مورد انتظار درقالب اهداف برنامه های بلند مدت، میان مدت و برنامه های سالانه تاکید داشته و رابطه ميان منابع وميزان وجوه تخصيص يافته به هر برنامه با نتايج به دست آمده از اجراي آن برنامه را نشان مي دهد ، بدين معني كه با هر ميزان مخارج انجام شده در هر برنامه بايد مجموعه معيني از اهداف تأمين شود. بودجه عملياتي ، همه فعاليتهاي (مستقيم و غيرمستقيم) مورد نياز براي توليد خروجيها يا محصولات ( کالا و يا خدمات ) و در نهايت تحقق اهداف يك برنامه را تعريف و تعيين کرده و علاوه براين عوامل صرفه جويي و اثربخشي را به ابعاد سنتي بودجه ريزي اضافه مي كند
رهبری و کنترل بودجه و برنامه مالی شامل پیش بینی منابع تامین اعتبار از یک طرف و هزینه اجرای عملیات از طرف دیگراست که برای مدت زمان محدود تعیین و تهیه میشود.
اگر بودجه بندی در برنامه ها و پروژه های یک شرکت اصولی انجام نشود و فقط از دانش تجربی خبرگان استفاده کنیم این افراد فقط هزینه های عملیاتی را مد نظر قرار می دهند و این کار باعث می شود از هزینه تمام شده و یا به عبارتی قیمت تمام شده پروژه دور شویم
عدم وجود بودجه بندی اصولی باعث میشود در طول عمر پروژه تمام خرید ها و پیمانها بر اساس خواسته و نظرات افراد غیر ذینفع کلیدی بسته شود و در نهایت قیمت تمام شده پروژه عددی شود که شاخص های درامدی ما را تحت تاثیر قراردهد
فرآیند بودجه ریزی عملیاتی
· تدوین رسالت و چشم انداز
· برنامه ريزي بلند مدت
· برنامه ريزي ميان مدت
· برنامه ريزي سالانه(بودجه سالانه)
· برنامه ها و فعاليتهاي اجرايي
· هزينه يابي فعاليتها براساس تكنيكهاي متداول هزينه يابي
· تخصيص منابع بر اساس اولويتهاي برنامه اي و به تفكيك فعاليتها
· تبيين شاخصهاي عملكرد متناظر با هريك از فعاليتهاي برنامه اي
· اجراي برنامه يكساله (بودجه)
· گزارش گيري و گزارش دهي
· تجزيه و تحليل عملكرد سازمان (حصول اطمينان از عملكرد سازمان)
· ارزيابي عملكرد سازمان (تطبيق نتايج حاصله با اهداف)
· شناسايي علل انحراف عملكرد از برنامه هاي مصوب و پيش بيني شده
· بازبيني و اصلاح برنامه ها